We noemen het “AI”, maar eigenlijk is dat een beetje misleidend. De term staat voor Artificial Intelligence, kunstmatige intelligentie, maar wat we vandaag de dag AI noemen, is in werkelijkheid helemaal niet intelligent. Er is geen zelfbewustzijn, geen redenerend vermogen, geen begrip. We hebben het over extreem geavanceerde kansberekening. Het klinkt als denken, het voelt soms alsof het redeneert, maar het is in de kern niets anders dan patroonherkenning op schaal. Geen intelligentie, kunstmatig of niet, maar een rekentruc die indrukwekkend goed is in voorspellen.
We leven in een tijd waarin AI overal opduikt. ChatGPT schrijft blogs, Copilot programmeert mee, en tools als Adobe Firefly maken afbeeldingen alsof het kunst is. Knap, absoluut. Maar laten we even eerlijk zijn: het is geen magie. En het is zeker geen “denken”.
Wat je ziet, is geen zelfbewuste robot die creatief meedoet.
Wat je ziet, is een extreem goed getrainde gokmachine.
AI begrijpt je niet. Het rekent alleen.
Wanneer je ChatGPT iets vraagt, doet het maar één ding:
Het kijkt naar wat jij hebt ingetikt, vergelijkt dat met alles wat het ooit gelezen heeft, en kiest dan – puur op basis van kans – wat het meest logische volgende woord is.
Dat is alles. Geen inzicht. Geen mening. Geen idee wat jouw vraag betekent.
Het voelt misschien alsof je een gesprek voert, maar eigenlijk praat je met een supergeavanceerde autocomplete. Je communiceert met informatie die andere mensen ooit hebben opgeschreven.
Alles wat je leest, komt van een mens
Dat mooie antwoord over SEO?
Die scherpe tip over conversie-optimalisatie?
Die uitleg over een interessant onderwerp?
Grote kans dat dat ooit geschreven is door een mens, jaren geleden. Misschien op een forum, in een blogpost, of in een handleiding. ChatGPT heeft het gelezen, onthouden (in abstracte vorm), en gerecombineerd tot iets dat slim klinkt. Dat antwoord op dat forum van Hans 20 jaar geleden lost misschien nu wel jouw probleem op!
Het is niet geïnspireerd. Het is niet origineel. Het is een remix van het verleden en gladgestreken en gepresenteerd als nieuw. Dus als je je afvraagt “Hoe weet ie dit allemaal?”, dan is het antwoord simpel: omdat een mens het ooit uitgelegd heeft.
Kansberekening met flair
AI-modellen zoals ChatGPT zijn getraind op miljarden tekstfragmenten. Ze leren patronen:
→ Als mensen X zeggen, volgt meestal Y.
→ Als een zin met “Bijvoorbeeld” begint, komt er vaak een lijstje.
Op basis daarvan gokken ze wat er “verstandig” klinkt.
Ze doen dat razendsnel, over miljoenen variabelen, met waanzinnige precisie.
Maar het blijft een gok. Een hele goede gok, maar wel een gok.
Je praat dus niet met iets dat weet wat je bedoelt. Je praat met een systeem dat geleerd heeft hoe goede antwoorden klinken.
Het gevaar van verwarring
Waarom is dit belangrijk? Omdat we AI steeds vaker vertrouwen.
We gebruiken het voor klantenservice, marketing, schrijven, ontwikkelen – en soms zelfs voor beleid of advies.
En als je denkt dat AI je begrijpt, loop je risico’s:
- Je denkt dat het creatief is (maar het herhaalt alleen wat al bestond)
- Je denkt dat het feiten checkt (maar het gokt gerust iets als het logisch klinkt)
- Je denkt dat het meedenkt (maar dat doet het niet – het spiegelt alleen jouw prompt terug)
Gebruik AI vooral als handige tool. Laat het je helpen. Laat het suggesties doen.
Maar geef het niet het stuur in handen.
Dus… is AI dan nutteloos?
Zeker niet, verre van! Wij gebruiken het zelf ook – voor conceptteksten, brainstorms, datastructuren en zelfs codevoorstellen. Want mensen kunnen wel heel slim zijn en op die intelligentie baseert ‘ai’ zijn kennis.
Maar we weten: het is gereedschap. Geen collega. Geen denker. Geen bron van waarheid.
AI is razend knap, maar alleen binnen de kaders van wat mensen eerder bedacht hebben.
Het innoveert niet. Het voorspelt.
Het bedenkt niets. Het hergebruikt.
Tot slot
Laat je niet misleiden door het slimme jasje. Er zit geen geest in de machine. Geen vonk, geen visie.
Alleen rekensommen, patronen, en wat mensen ooit gedeeld hebben.
Wil je echte vernieuwing? Echte creativiteit?
Dan heb je mensen nodig.
Mensen met ideeën, visie en lef.
Zoals jij. En zoals wij.
